Przemoc relacyjna

Przemoc rówieśnicza polega na celowym i powtarzającym się krzywdzeniu innej osoby przez rówieśników. Obejmuje nie tylko przemoc fizyczną, psychiczną, cyberprzemoc, ale też przemoc relacyjną, czyli:

• wykluczenie z grupy

jak się przejawia? Jak rozpoznać?

• Dziecko zazwyczaj siedzi samo
• Samotnie spędza przerwy
• Nie jest zapraszane do aktywności szkolnych i pozalekcyjnych
• Ignorowanie

kiedy ma miejsce?

• Dziecko/nastolatek traktowany jest jakby nie istniał
• Wpisy na klasowych grupach WhatsApp, Messenger są czytane, ale nikt nie reaguje ani nie odpisuje
• Jest ciągle niedoinformowany. Zapytania o przebieg lekcji, zmianę klasy czy inne komunikaty pozostają bez odpowiedzi
• Rozpowszechnianie plotek i obmawianie- tylko pozornie niewinne!

Obgadywanie i plotkowanie u dzieci i młodzieży jest szczególnie niebezpieczne, gdy przenosi się do sieci. Zawsze niesie ze sobą przykre konsekwencje i wysokie ryzyko hejtu. Złośliwe rozmowy, komentarze pod filmikami czy zdjęciami mają zazwyczaj ton krytyki i szyderstwa. Szybko się rozchodzą i najczęściej nie dają prawa do obrony osobie, której plotka dotyczy.

Zwykle za niewinną plotką stoi coś więcej niż złośliwość. Zazwyczaj to:

• chęć zwrócenia na siebie uwagi,
• potrzeba pokazania, że wie się więcej od innych,
• próba odwrócenia uwagi od własnych problemów,
• szukanie akceptacji w grupie,
• nuda i brak innych tematów,

Wg badań MEN 44% młodych ludzi doświadczyło przemocy psychicznej ze strony rówieśników.

Liczne badania (w tym raport SWPS z połowy tego roku) potwierdzają, że przemoc rówieśnicza w szkołach ponadpodstawowych przybiera przede wszystkim formę przemocy psychicznej. Najczęstsze przejawy to nieprzyjemne żarty i kpiny – doświadcza ich 23,5 proc. uczniów, rozpuszczanie plotek i kłamstw – 19,5 proc., a także wykluczanie z grupy – 18 proc.

Dlatego tak istotne jest by rozmawiać o tym, jak rozpoznawać zagrożenia i jak reagować, gdy jesteśmy świadkami lub dotyka nas ta forma przemocy.

Skutki:

Problemy emocjonalne i psychiczne, takie jak: apatia, depresja, trudności z koncentracją, pogorszenie wyników w nauce, objawy somatyczne (np. bóle)

Jak temu zaradzić?

Kluczowa jest współpraca szkoły i domu, tworzenie atmosfery szacunku i empatii.

Edukacja dzieci i dorosłych na temat przemocy i właściwego reagowania. Podnoszenie świadomości na temat roli więzi koleżeńskich.

Jest to szczególne zadanie dla szkolnych pedagogów i wychowawców by wdrażać rozwiązania sprzyjające budowaniu długotrwałych i silnych więzi rówieśniczych.

Fundacja DDS podaje, że niemal co czwarty (24%) uczeń odczuwa wysokie lub bardzo wysokie poczucie osamotnienia.

Brak wsparcia społecznego zwiększa podatność na stres i negatywne emocje. To początek bardzo groźnych następstw. Bądźmy czujni, edukujmy, reagujmy!