DWA LATA DZIAŁALNOŚCI GORLICKIEGO OŚRODKA INTERWENCJI KRYZYSOWEJ

Sytuacje weryfikujące nasze wewnętrzne zasoby i możliwości radzenia sobie w trudnościach pojawiają się niemal codziennie. Na ogół nie zwracamy na te zasoby uwagi i używamy ich niemalże automatycznie, co pozwala bez większych zakłóceń funkcjonować w społecznej i indywidualnej rzeczywistości. Zdarzają się jednak momenty gdzie napotykane problemy narastają do rozmiarów przekraczających naszą zdolność pokonania ich, a tym samym powrotu do wewnętrznej równowagi.

Człowiek będący w kryzysie ma poczucie że stracił kontrolę nad własnym życiem. Chociaż sytuacje tego typu niosą często za sobą chaos i dezorganizację to tak naprawdę są wpisane w ludzkie życie. Człowiek musi mierzyć się z  wieloma rodzajami kryzysów. Mogą to być np.: kryzysy rozwojowe, sytuacyjne (związane z trudnym wydarzeniem, które nas spotkało), egzystencjalne (związane np.: z tożsamością płciową, relacjami emocjonalnymi, nieudanymi związkami) czy kryzysy psychopatologiczne (gdy zaburzenia natury psychicznej utrudniają lub wręcz uniemożliwiają wyjście z sytuacji kryzysowej). Bez względu na rodzaj kryzysu, z którym przyjdzie się zmierzyć, ważną rolę odgrywa wtedy pomoc drugiego człowieka, który jest w stanie obiektywnie spojrzeć na naszą sytuację i towarzyszyć nam w powrocie do normalności. Warto wiedzieć, że istnieją instytucje, których nadrzędnym celem jest niesienie wielokierunkowej, interdyscyplinarnej pomocy osobom będącym w kryzysowej sytuacji.

Jedną z tego typu instytucji jest Gorlicki Ośrodek Interwencji Kryzysowej, działający w strukturze Powiatowego Centrum Pomocy w Rodzinie w Gorlicach przy ul. Słonecznej 7. Ośrodek rozpoczął swoją działalność merytoryczną 28 stycznia 2019 r., a jego powstanie było możliwe w głównej mierze dzięki środkom unijnym. Projekt pn. „Wsparcie w kryzysie – Gorlicki Ośrodek Interwencji Kryzysowej” ma na celu umożliwić mieszkańcom powiatu gorlickiego korzystanie z szerokiego wachlarza usług interwencji kryzysowej, takich jak:

• poradnictwo psychologiczne,
• poradnictwo prawne,
• poradnictwo socjalne,
• poradnictwo rodzinne,
• mediacje rodzinne,
• terapia par i rodzin,
• grupy wsparcia,
• grupy i warsztaty edukacyjne.

Ponadto w Ośrodku znajduje się hostel dysponujący 9 miejscami dla osób i rodzin znajdujących się w sytuacji kryzysowej. Dotychczas mieszkańcy powiatu gorlickiego korzystali z tego typu pomocy w oddalonym o niemal 40 km Nowym Sączu. Powstanie i działalność Ośrodka Interwencji Kryzysowej w Gorlicach jest wobec tego dużym udogodnieniem.

Dwuletnia działalność Gorlickiego Ośrodka Interwencji Kryzysowej pokazuje, iż wsparcie w sytuacji trudnej  związane  z działalnością instytucji interwencji kryzysowej wśród mieszkańców powiatu gorlickiego jest znaczące, a działalność Ośrodka jest coraz szerzej rozpoznawalna. W najbardziej wymowny sposób obrazują to dane liczbowe. W 2019 r. z oferty GOIK skorzystało 350 osób, w tym 39 osób znalazło schronienie w hostelu Ośrodka. W ramach poradnictwa psychologicznego odbyło się 1020 konsultacji, natomiast w ramach poradnictwa prawnego odbyło się ponad 150 spotkań. Ponadto 5 rodzin skorzystało z mediacji rodzinnych. Zainteresowaniem cieszyły się również grupowe formy wsparcia wśród których należy wymienić przede wszystkim:

• Grupę wsparcia dla osób chorych onkologicznie,
• Grupę wsparcia dla pracowników ośrodków pomocy społecznej zagrożonych wypaleniem zawodowym – pracujących bezpośrednio z osobami doświadczającymi przemocy,
• Warsztaty edukacyjne „Szkoła dla rodziców” – czyli cykl 10 spotkań o charakterze warsztatowym, mających na celu wzmocnienie kompetencji wychowawczych wśród rodziców,
• Pogadanki i prelekcje dla uczniów szkół z terenu powiatu gorlickiego,

Ponadto pracownicy Gorlickiego Ośrodka Interwencji Kryzysowej opracowali i przygotowali następujące formy wsparcia, które zostaną uruchomione po zgłoszenia się odpowiedniej liczby osób chętnych:

• Grupę edukacyjno-terapeutycznej dla kobiet doświadczających przemocy,
• Grupę wsparcia dla rodzin osób chorych onkologicznie,
• Grupę wsparcia dla osób w żałobie,
• Grupę edukacyjnej dla rodzin osób chorujących na schizofrenię,
• Grupę edukacyjnej dla rodzin osób chorujących na depresję.

Jednym z ważniejszych wydarzeń w trakcie działalności Gorlickiego Ośrodka Interwencji Kryzysowej było spotkanie pn. „Jak efektywnie udzielać wsparcia w kryzysie – model współpracy międzyinstytucjonalnej”, które odbyło się 3 grudnia 2019 r. Brali w nim udział przedstawiciele służb, instytucji, ośrodków pomocy społecznej, zespołów interdyscyplinarnych z terenu powiatu gorlickiego. Spotkanie było okazją do przedstawienia zebranym gościom oferty Ośrodka, wymiany doświadczeń oraz zaproszenia do współpracy w przyszłości. Kolejnym etapem, będącym kontynuacją tego wydarzenia było spotkanie grupy roboczej z pracownikami ośrodków pomocy społecznej z terenu powiatu gorlickiego, które odbyło się w dniu 21.01.2020 r. W wyniku spotkania podpisano porozumienia o  współpracy pomiędzy Ośrodkiem a poszczególnymi ośrodkami pomocy społecznej w celu określenia zasad efektywnego współdziałania ośrodków na rzecz osób, które znalazły się w sytuacji kryzysowej.

Rok 2020 to przede wszystkim kontynuacja zadań realizowanych w roku poprzednim w postaci poradnictwa indywidualnego dla klientów znajdujących się sytuacji kryzysowej, psychoterapii, w tym rodzin i par oraz wielu form zajęć grupowych. Dane liczbowe wskazują, iż w 2020 r. z oferty GOIK skorzystało 278 nowych klientów, należy jednak pamiętać, że równocześnie z oferty Ośrodka cały czas korzystała część klientów, którzy rozpoczęli udział w projekcie w roku poprzednim. W 2020 r. 31 osób znalazło schronienie w hostelu GOIK, odbyło się łącznie 944 konsultacji psychologicznych, udzielono 126 porad prawnych. Ponadto 6 rodzin wzięło udział w mediacjach rodzinnych. Uruchomiono nową grupę wsparcia dla pracowników jednostek samorządu terytorialnego, doświadczających stresu związanego z pracą z trudnym klientem.

Pewną nowością, ale również sporym wyzwaniem, szczególnie w warunkach pandemii, było nawiązanie współpracy Ośrodka z Klubami Seniora w Gorlicach i Łużnej, która polegała na zorganizowaniu dla seniorów tematycznych grup wsparcia.

Podczas spotkań, pojawiła się okazja do wzajemnych rozmów i wymiany doświadczeń. Głównym celem zajęć prowadzonych przez specjalistów GOIK było stworzenie dogodnych, bezpiecznych warunków do omówienia różnych problemów pojawiających się w wieku senioralnym, również poruszenia tematów tabu.  Zajęcia skierowane do seniorów przyniosły wiele satysfakcji zarówno uczestnikom, jak i pracownikom Ośrodka prowadzącym spotkania.

Pierwsze miesiące bieżącego roku to również konieczność funkcjonowania w bezprecedensowych dla naszego społeczeństwa warunkach pandemii wirusa SARS – COV 2 i zmierzenia się z nowymi wyzwaniami, które pojawiły się w związku z wprowadzonymi obostrzeniami. Wszystkie grupowe formy wsparcia zostały, z uwagi na sytuację epidemiczną, w znacznym stopniu ograniczone, okresowo również zawieszone.

Pandemia sprawiła, iż konieczne stało się przestrzeganie przez wszystkich narzuconych obostrzeń. Również Gorlicki Ośrodek Interwencji Kryzysowej musiał wdrożyć wszelkie niezbędne procedury aby zadbać o bezpieczeństwo klientów, mieszkańców hostelu jak również pracowników Ośrodka. Izolacja domowa, zmiana dotychczasowych warunków egzystencjalno-bytowych, a także osobiste dramaty ludzi, którzy muszą nierzadko zmierzyć się z chorobą własną, bliskiej osoby lub też inną trudną sytuacją życiową – to niewątpliwie największe wyzwania jakie pojawiły się przed człowiekiem, zarówno pod względem społecznym, jak i osobistym. „Nowa” rzeczywistość i warunki w jakich przychodzi nam żyć już mają lub będą mieć w dalszej perspektywie wpływ na zdrowie psychiczne.

Gorlicki Ośrodek Interwencji Kryzysowej pomimo pandemii i wprowadzonych w związku z tym ograniczeń funkcjonuje w trybie ciągłym z zachowaniem wszelkich zasad bezpieczeństwa (całodobowo, 7 dni w tygodniu).  Wsparcie specjalistyczne świadczone jest od poniedziałku do piątku od 7⁰⁰ do 19⁰⁰, natomiast w pozostałych dniach i godzinach pełniony jest dyżur interwencyjny. Aktualnie funkcjonowanie grup wsparcia jest zawieszone. Oferta Ośrodka jest całkowicie bezpłatna, mogą z niej skorzystać wszyscy mieszkańcy powiatu gorlickiego (w przypadku kryzysów masowych, katastrof również osoby spoza powiatu, bez względu na miejsce zamieszkania). Kontakt można nawiązać osobiście w GOIK w Gorlicach przy ul. Słonecznej 7 bądź pod numerami telefonu 511 469 305,  18 352 51 01 lub pod adresem e-mail: goik@pcpr.gorlice.pl.